Natuur
Het eeuwenoude landschap van de Achterhoek, in het uiterste oosten van Gelderland, is gevarieerd. Bossen, heidevelden en kleine weilanden tussen houtwallen wisselen elkaar af. Bij de kikkerpoelen hoor je in het voorjaar de luidruchtige concerten van de boomkikkers. Zit je aan de rand van een beekje, dan kun je een snelle blauwe flits voorbij zien komen: de ijsvogel. Daarnaast staat de Achterhoek bekend om zijn landerijen en kastelen. Een mooi
voorbeeld hiervan zijn de 8 kastelen van Vorden.
Maar de Achterhoek is ook gemaakt om actief te zijn. Je wandelt er over zand- of kerkenpaden, voelt je als fietser in het paradijs, kunt er skeeleren, paardrijden of dwalen door het grootste doolhof van Europa. Ook scholen weten uitstekend de weg te vinden naar de Achterhoek als ze op schoolkamp gaan. Je vindt er veel locaties om op schoolkamp te gaan. De Achterhoek is gewoon onweerstaanbaar.
Landschap
Zodra je de rivier de IJssel over bent en zo’n Achterhoeks landweggetje volgt merk je het direct. De weg is niet recht. Hij slingert. Langs grote bomen, door bossen en om boerderijen heen. Je krijgt om de zoveel meter telkens een ander uitzicht. Soms is het een bosrand, dan weer zijn het akkers. Je ziet al rijdend de boerderijen verdwijnen achter houtwallen en boomgroepen en er lopen golvingen tot aan de horizon. En plots heb je weer een vergezicht. Het lijkt net een toneel met verschillende coulissen. Dat is waarom het landschap van de Achterhoek ook wel een coulisselandschap wordt genoemd. Het werd in vele honderden jaren door de boerenbevolking opgebouwd en ingericht.
De Achterhoek heeft tegenwoordig nog bijna twaalfduizend hectare bos; dat is acht procent van de totale oppervlakte. Het zijn over het algemeen loofbossen, in alle soorten en maten, soms van een eerbiedwaardige ouderdom. Veel van die bossen horen bij landgoederen maar er staan ook nogal wat boomgroepen en houtwallen langs akkers, weilanden en beken.
Tradities
In delen van de Achterhoek worden nog altijd veel tradities levend gehouden zoals dauwtrappen (tijdens Hemelvaartsdag), het carbidschieten, ‘nieuwjaar winnen’ (het inzamelen van zakken snoep door de kinderen op nieuwjaarsdag) of het eten van kniepertjes (wafels) met oud en nieuw, het paasvuur, het plaatsen van een meiboom (als de bouw van een huis het hoogste punt heeft bereikt), het midwinterhoornblazen tussen Advent (“anbloazen”) en Driekoningen (6 januari, “afbloazen”), kroamschudd’n (het afleggen van een kraamvisite), het lopen met een palmpasenstok tijdens palmpasen, Schuttersfeesten en veelal het bijbehorende vendelen. Een volgens sommigen typisch Oost-Nederlands gebruik dat men in de Achterhoek terugvindt is de burenhulp, het noaberschap.
Levensinstelling
Achterhoekers zijn juist trots op hun relaxte levensinstelling. Het festival mañana mañana in Vorden, heet niet voor niets zo. Het is een levensinstelling die bij de Achterhoek hoort. Wat vandaag niet komt, komt morgen wel. Hier doen we het kalm aan.
Als je in de Achterhoek in een dorp een praatje maakt zeg je bij het afscheid: “Doe het kalm aan.” Achterhoekers zeggen vaak relaxte dingen als ‘Gemoedelijk’ en ‘Het kump goed’. ‘Doe ma wat je los heb,’ ook zo’n mooie relaxte uitdrukking. De hele Achterhoekse volksaard ligt in deze uitdrukking besloten. ‘Doe ma wat je los heb’. Wij doen nooit moeilijk, we zijn met alles tevreden. Dat blijkt echter niet helemaal te kloppen. Als je op een feest weinig eten en drinken aanbiedt is dat een belediging. Er MOET genoeg zijn.
Dialect
De Achterhoekse taal is precies zoals de Achterhoekse mindset. Geen poespas, maar gewoon doen. Duidelijke taal, en vaak toch ook hilarisch, want opmerkingen in het plat zijn gewoon net iets leuker dan die in het Nederlands.
Meer over de Achterhoek op Wikipedia